«Το σκάνδαλο των ιδιωτικοποιήσεων και η φιλολαϊκή διέξοδος από την κρίση» - Μαρία Σουάνη

 ΙΔΙΩΤΙΚΟΠΟΙΗΣΕΙΣ : Το παράδειγμα της ΔΕΗ

 

Καθημερινά βιώνουμε  τη συκοφάντηση των εννοιών «κρατικός τομέας», «δημόσιο», «πολιτική δράση». Η προπαγάνδα  αυτή στηρίζεται σε σκάνδαλα, κακή διαχείριση, ρουσφέτια, που το ίδιο το σύστημα οργανώνει, προκειμένου να εξασφαλίσει  κέρδη για το ξένο και ντόπιο κεφάλαιο.

Τα μεγαλύτερα σκάνδαλα αφορούν παγκοσμίως στις ιδιωτικοποιήσεις και τα περισσότερα από αυτά είναι νομοθετημένα και νόμιμα:  Π.χ. η τιμή εισαγωγής της ΔΕΗ στο χρηματιστήριο (στο ¼ της πραγματικής  της αξίας, παράλληλα με την εξαφάνιση των ασφαλιστικών αποθεμάτων, αλλά και η τιμή πώλησης της Ο.Α, του ΟΠΑΠ, του ΟΛΠ, κλπ).

Μέσα από την πορεία ιδιωτικοποίησης της ΔΕΗ φαίνεται ανάγλυφα πώς αναδιαρθρώνονται οι «αγορές»: ΕΛΕΥΘΕΡΕΣ από συμπλέγματα όπως το κοινωνικό συμφέρον, οι εργατικές και λαϊκές κατακτήσεις, τα δημοκρατικά δικαιώματα.

Από τη Συνθήκη του Μάαστριχτ ξεκίνησε μια παραγωγή οδηγιών της Ε.Ε. και νομών των ελληνικών κυβερνήσεων. Το 2000 έγινε το πρώτο καθοριστικό βήμα: η ΔΕΗ μετατράπηκε σε ΑΕ, καταργήθηκε ο μακροχρόνιος ενεργειακός σχεδιασμός, ο κλάδος  λειτουργεί από τότε με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, δηλ. υποτάσσεται η ανάπτυξή του στο καπιταλιστικό κέρδος.

Παράλληλα με τη μετοχοποίηση, οργανώθηκε η εσωτερική αποδόμηση της μοναδικής μεγάλης επιχείρησης που διαθέτει η βιομηχανία της χώρας,  για να φτάσουμε σήμερα στο διαμελισμό και απόσχιση των λειτουργιών της Μεταφοράς και της Διανομής  Η.Ε. και στη δημιουργία χωριστών ΑΕ.

Στην παραγωγή Η.Ε. άρχισε το φαγοπότι: 

Τα ιδιωτικά αιολικά πάρκα στο διασυνδεδεμένο σύστημα ξεφύτρωσαν σα μανιτάρια, παρότι: α) δεν είναι διόλου περιβαλλοντικά φιλικά,  β) δημιουργούν μεγάλα προβλήματα στην ποιότητα της τάσης, γ) απαιτούν υψηλές επενδύσεις σε δίκτυα. Το κόστος τεράστιο, η τιμή της KWh διπλάσια από τη λιγνιτική. Με νόμους όμως τα μετέτρεψαν σε κερδοφόρα:  ο κρατικός προϋπολογισμός επιδοτεί κατά τα 2/3 την επένδυση, η ΔΕΗ (σήμερα ο ΑΔΜΗΕ) αγοράζει την παραγόμενη ενέργεια πολύ ακριβότερα απ΄ ότι την παράγει και διοχετεύει τα επιπλέον κόστη στα τιμολόγια (γύρω στα 400 εκ. € ήταν το 2011 μόνο το επιπλέον κόστος αγοράς της ιδιωτικής αιολικής παραγωγής).

Έτσι οργανώνονται  τα κέρδη των γερμανικών και δανέζικων εταιρειών παραγωγής ανεμογεννητριών και των ιδιωτών μεταπρατών. Έτσι επιβαρύνεται ο  ελληνικός λαός με εκατοντάδες εκ. € κάθε χρόνο, είτε ως  φορολογούμενος, είτε ως καταναλωτής (δείτε το τέλος ΑΠΕ στους λογαριασμούς: από 0,30 €/MWh έφτασε φέτος 8,70 €). Αντίστοιχη περίπτωση είναι τα φωτοβολταϊκά πάρκα, το πρόγραμμα «ήλιος», η «πράσινη ανάπτυξη».

Ο εγχώριος λιγνίτης ως στρατηγικό καύσιμο διασφαλίζει την ενεργειακή ανεξαρτησία της χώρας, χαμηλή τιμή KWh, υψηλά επίπεδα απασχόλησης στον κλάδο. Παραγκωνίστηκε με βίαιο τρόπο: μέσα από ευρωπαϊκές ντιρεκτίβες, με τη συνθήκη του Κιότο, με επιβολή προστίμων όπως ο «πράσινος φόρος» και το «εμπόριο ρύπων» (άλλο αλισβερίσι κι αυτό: εταιρείες που βγάζουν τρελά λεφτά μέσα από διακρατικές αγοραπωλησίες ρύπανσης). Για επιβληθεί το Φυσικό Αέριο. και να καταστούν οικονομικά αποδοτικές οι επενδύσεις των πολυεθνικών στους αγωγούς διαμετακόμισης Φυσικού Αερίου.  Σήμερα έχει ξεσπάσει  πόλεμος μεγάλων συμφερόντων για το ποιοι κολοσσοί θα καταπιούν τις λιγνιτικές μονάδες της χώρας.

Οι ιδιώτες έφτιαξαν τα πρώτα εργοστάσια με καύσιμο το Φυσικό Αέριο, κατασπαταλώντας ένα πολύτιμο καύσιμο (στην ηλεκτροπαραγωγή έχει απόδοση 45-55%, ενώ στην απευθείας οικιακή χρήση 90-95%). Επειδή η KWh είναι πολύ ακριβή, η Ε.Ε. επιδοτεί την επένδυση, ο κρατικός προϋπολογισμός προαγοράζει κάθε χρόνο την ισχύ και προπληρώνει το λειτουργικό κόστος της ιδιωτικής επένδυσης. Με τη θέσπιση της οριακής τιμής συστήματος και μέσα από νομοθετημένο λογιστικό παραλήρημα οι ακριβές ιδιωτικές μονάδες προηγούνται στην έγχυση ενέργειας στο Σύστημα, για να διασφαλιστούν οι πωλήσεις τους. Αυτός  ο «ελεύθερος ανταγωνισμός» φορτώνει επίσης με εκατοντάδες  εκ. € κάθε χρόνο τα τιμολόγια και τον προϋπολογισμό (29 το 2010, 131 το 2011, 300 το 2012).

Χαρακτηριστικά  η ΠΕΣΙΝΕ έφτιαξε δικό της εργοστάσιο συμπαραγωγής επιδοτήθηκε (33 από 90 εκ. €) για την επένδυση, πουλά την ενέργεια που παράγει στη ΔΕΗ προς 55 €/MWh και αγοράζει για χρήση στην ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΝ προς 40,7 €/MWh δηλαδή βγάζει τσάμπα λεφτά περί τα 50 εκ.  ετησίως). Αποδεικνύοντας ότι η πολιτική της απελευθέρωσης της αγοράς Η.Ε. είναι βαθιά  ταξική.

Στο Σύστημα Μεταφοράς οι εξελίξεις είναι ραγδαίες: μια ανεξάρτητη ΑΕ, την οποία θα μπορούν να αγοράσουν (και ήδη διεκδικούν μέσω των μνημονίων και διακρατικών πιέσεων) ξένα συμφέροντα. Παραδίδεται έτσι η ρύθμιση όλων των βασικών διαδικασιών του κλάδου της Η.Ε.

Τα δίκτυα διανομής (πόλεων) είναι επίσης ξεχωριστή ΑΕ, σε κάθε πόλη θα μπορούν να δημιουργούνται κοινοπρακτικές εταιρείες όπου η ΔΕΗ θα προσφέρει τα δίκτυα, η τοπική αυτοδιοίκηση τα χρήματα και οι ιδιώτες θα τσεπώνουν τα κέρδη. Μέσα στο χάος που περιγράφουν οι προθέσεις τους, ο λαός θα έχει χαμηλής ποιότητας τάση και υψηλές τιμές.

Η κωμικοτραγική εμπειρία από τις πρώτες ιδιωτικές εταιρείες στη Διανομή Η.Ε. δείχνει που τραβάει το πράγμα: Η «ιδιωτική πρωτοβουλία» δεν έκανε επενδύσεις ούτε ανάπτυξη , χρησιμοποίησε τις υπάρχουσες υποδομές αζημίως, τσέπωσε τις εισπράξεις από τους λογαριασμούς (200 εκ. €), παρακράτησε τα χαράτσια, έκλεισε και μην τους είδατε…

Με την κατάργηση του ενιαίου τιμολογίου θα κληθεί κάθε περιοχή να πληρώνει στο κόστος την αποδιδόμενη Η.Ε. Κάτι που σημαίνει ότι θα δεκαπλασιαστεί η τιμή της KWh στα νησιά. Εκεί οι λύσεις είναι ρευματοδότηση από Τουρκία σε όσα γειτονεύουν, εγκατάλειψη κάθε παραγωγικής δραστηριότητας κι ερήμωση για τα υπόλοιπα.

Η κρατική ΔΕΗ πνιγμένη στα σκάνδαλα, με τους εργολάβους, τους προμηθευτές, τα πολυεθνικά συμφέροντα, είχε μεγάλη συμβολή στη βιομηχανία και στην τεχνική ικανότητα της χώρας, και στο βιοτικό επίπεδο του λαού, στην ανάπτυξη περιοχών όπως η Κοζάνη και η Μεγαλόπολη, στην δημιουργία δαχτυλιδιού εκατοντάδων μικρών επιχειρήσεων και βιοτεχνίας στις παρυφές της.

Μια από τις μεγαλύτερες συνεισφορές της υπήρξε η ανάπτυξη των υδροηλεκτρικών έργων, μέσα από τα οποία αξιοποιείται σήμερα το 40% των νερών της χώρας. Εκτός από την πάμφθηνη Η.Ε. που προσφέρουν αυτά τα μεγάλα έργα, αναλαμβάνουν την άρδευση μεγάλων γεωργικών περιοχών, την ύδρευση πόλεων, την αντιπλημμυρική προστασία. Τα μνημόνια απαιτούν την παράδοση των Υ/Η σε εταιρείες, οι οποίες θα ελέγχουν το νερό με ό,τι αυτό συνεπάγεται.

Οι μέχρι πρότινος κρατικοί τομείς της οικονομίας χτίστηκαν με λεφτά του λαού και αφορούν σε κοινωνικά δικαιώματα, υποδομές για την ανάπτυξη και όρους για την εθνική ανεξαρτησία. Οι  ιδιωτικοποιήσεις είναι βίαιη αναδιανομή του πλούτου: Το κράτος παραχωρεί αυτούς τους τομείς και επιδοτεί την κερδοσκοπία του κεφαλαίου, υποτάσσει την ανάπτυξη των κλάδων και των κρατικών οικονομιών αποκλειστικά στο κέρδος. Οι «επενδύσεις» τους φρενάρουν την ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων, γίνονται ληστρικές για την κοινωνία, αφήνουν πίσω καμένη γη..

Οι  ιδιωτικοποιήσεις οδηγούν σε ισχυρότερο κράτος, που υπερασπίζεται την κερδοσκοπία μέσα από την καταστολή, την πειθάρχηση, την καταλήστευση και τον εκβιασμό των λαϊκών μαζών.

 Δεν υπερασπιζόμαστε το καπιταλιστικά παλιό. Ποτέ άλλωστε δεν το κάναμε. Ζητούσαμε εξυγίανση,  εκδημοκρατισμό, απεμπλοκή από τα ντόπια και ξένα συμφέροντα, να τεθούν  οι επιχειρήσεις στρατηγικής σημασίας στην υπηρεσία του λαού και του τόπου. Σε αυτό τη βάση η εθνικοποίηση του ηλεκτρενεργειακού τομέα, είναι όρος για την επιβίωση του λαού, είναι όρος  για μια άλλη φιλολαϊκή ανάπτυξη.