Πέμπτη 27 Φεβρουαρίου 2014

Η διέξοδος από την κρίση και η ανάγκη του λαϊκού μετώπου



Πραγματοποιήθηκε την Τρίτη με επιτυχία η εκδήλωση του Συλλόγου Γιάννης Κορδάτος Λάρισας με ομιλητές των Κυριάκο Κατσαρό και Δημήτρη Καλτσώνη ενώ την εκδήλωση άνοιξε με εισηγητική ομιλία ο Βασίλης Ζωγράφος. Παρουσιάζουμε τα κύρια σημεία των τριών ομιλιών:

Βασίλης Ζωγράφος  - Το μέτωπο θα δοκιμάζεται στην πράξη


«Αγαπητοί φίλοι, συναγωνιστές και συναγωνίστριες, ευχαριστούμε για την ανταπόκριση σας στην πρόσκλησή μας για την εδώ παρουσία σας.Το θέμα της συζήτησης που είδατε στην πρόσκλησή μας αφορά στην κατάσταση που βιώνουμε, ως συνέπεια της οικονομικής κρίσης εδώ και μια πενταετία, αλλά το σημαντικότερο να συζητήσουμε για την αναγκαία φιλολαϊκή διέξοδο. 

Δεν πρόκειται να γίνει μια απαρίθμηση και καταγραφή των όσων έχει υποστεί η εργατική τάξη και τα άλλα λαϊκά στρώματα από την εφαρμογή των αντιδραστικών πολιτικών, των μνημονίων της συγκυβέρνησης, της Τρόικας και του ΔΝΤ. Εξάλλου όλοι μας τα έχουμε βιώσει και τα ζούμε στο πετσί μας.

Θα γίνει μια προσπάθεια εμβάθυνσης στις αιτίες που γέννησαν την οικονομική κρίση, ως κρίσης του ίδιου του καπιταλιστικού συστήματος, στις νομοτέλειες που οδηγούν στις περιοδικές κυκλικές και γενικές κρίσεις του, στα αδιέξοδα που δημιουργούνται σ’ αυτές τις κρίσεις , για τη διαιώνιση αυτού του συστήματος και στις επιλογές στις οποίες καταφεύγουν οι πολιτικοί και οικονομικοί εκπρόσωποί του, για τη σωτηρία του,  αλλά και τι σημαίνουν αυτές οι επιλογές για την εργατική τάξη και τα άλλα λαϊκά στρώματα.

Ο τίτλος αυτής της ομιλίας,  σηματοδοτεί ως μέσο διεξόδου το λαϊκό μέτωπο. Αυτή η θέση πηγάζει από την μέχρι σήμερα παγκόσμια, αλλά και ντόπια θετική και αρνητική εμπειρία μας. Οφείλουμε να δούμε κριτικά και δημιουργικά αυτήν την εμπειρία, να αποφεύγουμε μηχανιστικές μεταφορές, να δούμε το εύρος αυτού του αναγκαίου λαϊκού μετώπου, χωρίς φοβίες, αλλά και με υπευθυνότητα, να δούμε τα βήματα για το χτίσιμο αυτού του μετώπου, καθώς και άλλες πλευρές του, αλλά και τις αναγκαίες κάθε φορά προσαρμογές του, ανάλογα με τις συνθήκες και τους συσχετισμούς. 

Όλα αυτά, κατά τη γνώμη μου, θα πρέπει να δοκιμάζονται στην πράξη, στην καθημερινότητα, στα μικρά και μεγάλα ζητήματα, χωρίς απολυτότητα και υπεροψίες, μέσα στο εργατικό λαϊκό κίνημα, στις διαδικασίες και τους φορείς του, στις πολιτικές διεργασίες, στις πολιτικές και κοινωνικές μάχες και αναμετρήσεις.

Οι σημερινοί έγκριτοι ομιλητές μας είναι έτοιμοι να θέσουν αναλυτικά όλα αυτά τα ζητήματα και να δώσουν ερεθίσματα, προτάσεις για να ανοίξει στη συνέχεια διάλογος που θα φωτίσει πιστεύω ολόπλευρα όλα αυτά τα ζητήματα».


Δημήτρης Καλτσώνης - Επίκουρος καθηγητής "Θεωρίας κράτους και δικαίου" του Πάντειου Πανεπιστημίου 
"Η ανάγκη του λαικού μετώπου και η διέξοδος απο την κρίση"

«Η οικονομική κρίση και τα δεινά του λαού μας υποχρεώνουν να αναζητήσουμε λύσεις. Σήμερα, περισσότερο από άλλοτε είναι φανερό ότι πρέπει να σπάσουν τα δεσμά της τρόικας, της ΕΕ, του ΔΝΤ και των εγχώριων εταίρων τους.

Απαιτείται επειγόντως αλλαγή πλεύσης:

Καταρχήν με διεκδίκηση διαγραφής του χρέους. Εννοείται ότι μια τέτοια επιλογή, η μόνη φιλολαϊκή επιλογή, θα μας φέρει σε αντίθεση με την ΕΕ. Αυτή είναι εξάλλου συνυπεύθυνη, μαζί με τις ΗΠΑ και την εγχώρια ολιγαρχία για τις σχέσεις εξάρτησης, για το χρέος, για το μαράζωμα και την υποβάθμιση των παραγωγικών δυνατοτήτων της χώρας μας, για την κλοπή εγκεφάλων – επιστημονικού δυναμικού. Δεν μπορεί να σημειωθεί πραγματική ανάπτυξη, αν δεν υπάρξει αντίθεση και απειθαρχία στα μέτρα και τις κατευθύνσεις της ΕΕ, έξοδος τελικά από την ΕΕ.

Δεν μπορεί να υπάρξει αντιμετώπιση της κρίσης και αναπτυξιακή πορεία, αν δεν φορολογηθεί το μεγάλο κεφάλαιο, αν δεν φορολογηθεί, ακόμη και δημευθεί, η περιουσία των off shore, αν δεν εθνικοποιηθούν οι τράπεζες και οι στρατηγικής σημασίας μεγάλες επιχειρήσεις, αν δεν εγκαθιδρυθεί εργατικός και λαϊκός έλεγχος.

Πρέπει να ενισχυθούν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, να ενθαρρυνθούν να παράγουν συλλογικά, να ενταχθούν σε πολύμορφους δημοκρατικά οργανωμένους συνεταιρισμούς, με βάση ένα πανεθνικό σχέδιο.

Δεν μπορούν να υλοποιηθούν όλα τα παραπάνω αν δεν υπάρξει ριζοσπαστικός εκδημοκρατισμός του κρατικού μηχανισμού. Απαιτείται πρωτίστως εκκαθάριση του κράτους από τα φασιστικά στοιχεία.
Κλειδί για την προώθηση αυτής της λύσης είναι η ενότητα των λαϊκών δυνάμεων, πρώτα απ’ όλα η ενότητα της εργατικής τάξης. Χρειάζεται να δημιουργηθεί ένα γιγάντιο λαϊκό μέτωπο, αντίστοιχο εκείνου του ΕΑΜ, στις σύγχρονες βέβαια συνθήκες, με σύγχρονα αιτήματα. Ένα τέτοιο Λαϊκό μέτωπο θα έχει αντιιμπεριαλιστικό, αντιμονοπωλιακό, περιεχόμενο. Θα είναι μέτωπο δημοκρατικό και πατριωτικό. 

Με ποιες πολιτικές δυνάμεις;

Οι απαντήσεις έπρεπε να έρθουν από το χώρο της Αριστεράς αλλά δυστυχώς δεν ήρθαν. Οι ηγεσίες των βασικών πολιτικών δυνάμεων που αυτοπροσδιορίζονται στο χώρο αυτό είναι εγκλωβισμένες σε αδιέξοδες κατευθύνσεις. 

Άλλες, όπως ο ΣΥΡΙΖΑ, είναι υποταγμένες στη λογική του ευρώ και της ΕΕ, στη λογική των ανοιγμάτων στην κεντροαριστερά και στο κέντρο. Ολισθαίνουν διαρκώς σε διατυπώσεις που αποδυναμώνουν τα λαϊκά αιτήματα: έτσι, από τη διαγραφή του χρέους μετατοπίστηκαν στην επαναδιαπραγμάτευση, από την εθνικοποίηση των τραπεζών στη γενικόλογη φόρμουλα του δημόσιου ελέγχου, από την κατάργηση των δανειακών συμβάσεων και των μνημονίων στην επαναδιαπραγμάτευση και στο εθνικό σύμφωνο ανάπτυξης με τον ΣΕΒ. Αδυνατούν κατά συνέπεια να διατυπώσουν μια στοιχειωδώς ριζοσπαστική, φιλολαϊκή πρόταση διεξόδου. 

Άλλες δυνάμεις, όπως η ηγεσία του ΚΚΕ και μέρος τουλάχιστον της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς, είναι εγκλωβισμένες σε μια πολιτική απομονωτισμού, σε μια στείρα επαναστατική φρασεολογία χωρίς διατύπωση άμεσων, μεταβατικών προτάσεων διεξόδου, χωρίς πραγματική διάθεση συνεργασίας. Στο εσωτερικό όλων αυτών των δυνάμεων αυτών υπάρχει όμως ένα αξιόλογο, ριζοσπαστικό δυναμικό.

Για να υπάρξει απεγκλωβισμός από το αδιέξοδο απαιτείται:

Ανάπτυξη ενωτικών αγώνων, επιμέρους μετώπων, συσπειρώσεων και συνεργασιών γύρω από συγκεκριμένα αιτήματα και στόχους, ενάντια στην υποταγή στην ΕΕ και στο μεγάλο κεφάλαιο
τροφοδότηση της δημόσιας συζήτησης με επιστημονικές αναλύσεις και προβληματισμούς που θα καταδεικνύουν με εμπεριστατωμένο τρόπο την ανάγκη μιας φιλολαϊκής αναπτυξιακής πορείας και του λαϊκού μετώπου που θα την υλοποιήσει.

Αργά ή γρήγορα θα σημειωθούν μεταβολές και στην κοινωνική συνείδηση  και στους πολιτικούς φορείς που με τον ένα ή άλλο τρόπο σχετίζονται με την εργατική τάξη και τα ριζοσπαστικοποιημένα μικροαστικά στρώματα. Τέτοιες πρωτοβουλίες θα φέρουν πολύμορφες και πολύπλευρες διεργασίες, επανατοποθετήσεις και ανακατατάξεις. Στην εποχή της κρίσης κόμματα που δεν ανταποκρίνονται στις λαϊκές προσδοκίες παρακμάζουν ενώ άλλα μπορεί να γεννηθούν.

Σε  κάθε περίπτωση, η αναζήτηση θα συνεχιστεί χωρίς φανατισμούς και ιδεοληψίες, με νηφάλιο πνεύμα, με αίσθημα και καθημερινή στάση αγωνιστικής αξιοπρέπειας».


Κυριάκος Κατσαρός-Δρ.Κοινωνικών Επιστημών  
"Οικονομική και ένταση των κοινωνικών ανισοτήτων"


«Οι τόνοι μελάνι που χύνονται καθημερινώς σε εγχώριο, ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο για το πιο δυσχερές, πιο ασταθές και πιο απρόβλεπτο διεθνές οικονομικό περιβάλλον της μεταπολεμικής ιστορίας μοιάζουν με μαύρες κηλίδες ανακατωμένων σελίδων κάποιας λογοτεχνικής απόπειρας που έμεινε στη μέση ελλείψει εμπνεύσεως. Και προσοχή, λέω ξέμεινε στη μέση, γιατί αν κάποιος αξίωνε όπως-όπως να την ολοκληρώσει θα πάθαινε το ίδιο με τον Φράνσις Φουκουγιάμα και το γραφικό πλέον, προ εικοσαετίας διακηρυκτικό άρθρο του περί του τέλους της Ιστορίας ή αλλιώς περί της καπιταλιστικής διαιώνισης. Και μην απορήσει κανείς, δεν αναγγέλλεται αυτοδικαίως το τέλος του καπιταλισμού. Δυστυχώς, για ακόμη μια φορά στην σύγχρονη παγκόσμια ιστορία είμαστε αναγκασμένοι απλώς να βιώνουμε και να διαπιστώνουμε τον πολυκύμαντο, αντιφατικό και πρωτίστως καταστροφικό χαρακτήρα του.

Δεδομένου ότι οι συνέπειες και οι επιπτώσεις της κρίσης, που ξεδιπλώνονται στο κοινωνικό στερέωμα και στις ζωές μας με ταχύτητες καταιγιστικές, είναι και γίνονται καθημερινά σε όλους μας γνωστές, εμείς οφείλουμε διαρκώς να υπερβαίνουμε την φαινομενολογία, και βασιζόμενοι σε μια κεντρική επιστημολογική αρχή να προχωρούμε ερμηνεύοντας τα ζοφερά τεκταινόμενα από το είδος, από τα πρωτογενή συναπτόμενα αίτια, με απλά λόγια από την ταυτότητα της σημερινής κρίσης τόσο του παγκόσμιου, όσο και του ελληνικού καπιταλισμού. 

Αυτό θα προσπαθήσω κι εγώ σήμερα να κάνω θέτοντας κωδικοποιημένα ορισμένες κατά τη γνώμη μου θεμελιακές διαπιστώσεις, πάνω στις οποίες εν συνεχεία θα επιχειρήσω να αναπτύξω ένα συνολικότερο σκεπτικό, στοχεύοντας παράλληλα σε ειδικότερες εκτιμήσεις που αφορούν ή συνδέονται στενά με την Ελλάδα».